Liście ulistnienie skrętoległe. Liście posiadają długie ogonki i mają około 7–10 cm długości. Blaszka jest kształtu sercowatego lub jajowatego z 3–5 płytkimi klapami i brzegiem karbowanym bądz ząbkowanym. Unerwienie dłoniaste. Ogonki i obydwie powierzchnie blaszki są szarawozielone i gęsto owłosione.
Kwiaty różowe, dość duże, umieszczone głównie na wierzchołku łodygi w kątach liści, pojedynczo lub po kilka. Są to kwiaty promieniste, 5-krotne, a ich liczne pręciki zrośnięte są nitkami w rurkę wokół słupka.
Pokrój roślina o wysokości do 1,5 m. Cała roślina jest owłosiona miękkimi, szarymi włoskami.
Owoce rozłupnie rozpadające się na liczne ciemnobrunatne, nerkowate i płaskie rozłupki.
Biologia i występowanie
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Siedlisko: solniska, murawy, łąki, rowy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Agropyro-Rumicion crispi.
Surowiec zielarski
Korzeń prawoślazu (Radix Althaeae) i liść prawoślazu (Althaeae folium). W korzeniu występuje śluz jako główny składnik czynny (5-10%), pektyny (ponad 10%), skrobia, sacharoza (około 10%), olej tłusty, związki białkowe, asparaginę i betainę, lecytynę, składniki mineralne i inne. W liściu – śluz sięgający zawartości nawet 10%, olejek lotny, kwasy organiczne, związki flawonowe, skopoletyna i inne.Działanie
Surowce używane do wyrobu preparatów przeciwkaszlowych jako środki powlekające, łagodzące, osłaniające. Pomagają w stanach zapalnych przewodu pokarmowego – podrażnieniach, uszkodzeniach nabłonka, wrzodach żołądka, nadkwaśności, zaparciach, w schorzeniach górnych dróg oddechowych takich jak nieżyt oskrzeli i gardła z kaszlem. Ze względu na brak składników silnie działających i przyjemny smak często stosowane w pediatrii. Zewnętrznie w postaci kataplazmów do okładów zmiękczających. Ostatnio wykazano, że śluz zawarty w korzeniach i liściach przy podaniu pozajelitowym wywiera działanie hipoglikemiczne.
Zbiór i suszenie
Roślina ta uprawiana jest do celów farmaceutycznych. Korzenie uzyskuje się z roślin dwuletnich na jesieni. Bezpośrednio po zbiorze korzeń jest zazwyczaj pozbawiony kory pierwotnej, jest to korzeń prawoślazu tzw. okorowany. W celu zachowania jasnej barwy korzeń okorowany powinien być suszony w temperaturze 40 °C. Liście łodygowe zbierane są przed kwitnieniem i suszone na powietrzu w cieniu.
Sztuka kulinarna: sproszkowane korzenie podgrzewane z cukrem tworzą delikatną, słodką masę, stosowaną w cukiernictwie. Zawierają skrobię, pektyny, asparaginę, sole mineralne, garbniki, betainę.
Roślina ozdobna. Czasami (rzadko) jest uprawiany w celach ozdobnych. W uprawie wymaga gleby głębokiej, dobrze nawożonej i wilgotnej.
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-04-03 14:00:30]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=52303592. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.
- Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-09-15].
- Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-02-19].
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Stanisław Kohlmünzer: Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji. Wyd. V unowocześnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 669. ISBN 83-200-2846-9.
- Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska X. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276. ISBN 978-83-63724-47-4.